Có mấy khi lướt mạng, tôi bắt gặp câu nói: "phải thành công nhanh hơn tốc độ già đi của cha mẹ".
Quả thật, cha mẹ không thể đi theo ta suốt cả cuộc đời. Cũng sẽ đến lúc, khoảng cách thế hệ và quy luật tự nhiên buộc ta phải đi nốt chặng đường còn lại mà không còn đấng sinh thành kề bên. Và may mắn thay, nếu ngày ấy không đến quá sớm.
Vậy nên, trên vai của nhiều người trẻ, đặc biệt nhất là nam giới, luôn nặng trĩu một thứ áp lực được gọi là "thành công". Ta phải chạy đua với thời gian, phải "thành công" để được thấy mẹ cha tự hào về mình, khi còn có thể.
Với tiền bạc, địa vị, những phần thưởng đầy hào nhoáng của sự "thành công" hứa hẹn trước mắt, ta bán đi linh hồn mình vì đồng lương, ngày qua ngày mắc kẹt trong một vòng lặp không lối thoát của cơm-áo-gạo-tiền cho đến khi ta kiệt sức.
Sẽ thật tuyệt nếu những nỗ lực ấy gặt hái cho ta thành quả, giúp cuộc sống xung quanh ta tươi đẹp hơn: như thuốc men cho cha mẹ khi về già, và điều kiện ăn học tốt nhất cho con trẻ mai sau. Thành công, cốt là để hạnh phúc.
Thế nhưng, cái giá của việc sùng bái sự thành công, là khi ta vì nó mà đánh đổi niềm hạnh phúc của chính mình và những người xung quanh.
Nhiều tiền để làm gì, khi cha mẹ về lúc già không có ai bầu bạn, khi con cái bước vào đời chẳng được ai lắng nghe? Lẽ ra ta đã có thể làm việc đó, nếu như không tối ngày bận rộn vì mấy tờ giấy, vì cái bóng ma "thành công" đeo bám phía sau, như thể việc ngồi lên ngai vàng quan trọng hơn việc nhìn thấy nụ cười của những người mình yêu thương.
Tất cả đều chỉ vì ta vô thức tự giam mình trong những định kiến, rằng phải "thành công", ta mới có quyền hạnh phúc. Những kỳ vọng cứng nhắc của xã hội, luôn biết cách khiến chúng ta tin rằng mình không có lựa chọn khác.
Nhưng thật ra, cha mẹ con cái mình, rồi cũng sẽ chẳng thể vui, nếu như họ thấy mình đánh đổi sức khỏe tinh thần và thể chất vì những ngày đêm cày cuốc đến lao lực. Nếu thật lòng yêu thương, họ muốn thấy mình hạnh phúc hơn là mệt mỏi vì đồng tiền.
Tất nhiên, không giàu có sẽ khó mà hạnh phúc. Ý nghĩa và giá trị của đồng tiền là không thể bàn cãi, khi nó giúp giải quyết mọi vấn đề một cách dễ dàng hơn. Những nghiên cứu thực nghiệm trong lĩnh vực tâm lý học tích cực (positive psychology) cũng đã xác nhận điều này.
Thế nhưng nó là mục đích cuối cùng của cuộc đời, hay chỉ là phương tiện dẫn ta đến đó? Quan trọng hơn hết, mục đích của ta là gì? Hạnh phúc là gì, thành công là gì đối với ta?
Nhiều khi, trong những guồng quay thường ngày, ta vô tình quên tự hỏi mình mấy điều ấy. Khi không biết hạnh phúc với mình là gì, ta chỉ đang vô thức chạy theo định nghĩa của ai đó về "thành công", miệt mài xây đắp ước mơ của kẻ khác, mà để cho tâm hồn mình cằn cỗi héo mòn qua năm tháng.
Nếu như cho phép mình chậm lại một nhịp và tự nhìn sâu vào tâm can, có khi ta lại thấy: "thành công" đối với mình là được sống đúng với đam mê, là đóng góp tiếng nói vì sự tiến bộ của xã hội, là cảm thấy yêu thương bản thân mình hơn, hay chỉ đơn giản là giúp ai đó vượt qua một nỗi đau trong cuộc sống.
Câu trả lời, sẽ chỉ đến từ bên trong, chỉ khi ta hiểu rõ mình là ai, và những giá trị gì mà mình muốn mang lại.
Tiền bạc và địa vị, có khi chẳng phải tất cả, mà chỉ là một phần trong đó mà thôi.
Tâm hồn mỗi người đều mang một màu sắc độc nhất, nên ai cũng sẽ đều nhìn nhận về "thành công" theo một cách riêng biệt. Mỗi người cũng đều có một xuất phát điểm khác nhau, một hành trình khác nhau. Hạnh phúc của người này, có khi lại là nỗi đau của kẻ khác. Có sao đâu nếu ta thấy mình khác biệt?
Vậy nên, đừng vội chấp nhận định nghĩa của số đông về "thành công" mà trở nên mù quáng, mà để mình bị miệng đời phán xét vì những tiêu chuẩn "chẳng phải do mình tự đặt ra". Trong khi đó, lại thờ ơ không nghe thấy tiếng lòng mình.
Thành công, cốt là để mình hạnh phúc. Vậy sao ta không tự mình định nghĩa nó?
Cosmic Writier
Comments