Sau những tháng ngày phải sống trong "địa ngục trần gian" nơi trại tập trung của phát-xít Đức, nhà tâm lý Viktor Frankl rút ra điều này trong cuốn “Man’s search for meaning” (1946):
“Cuối cùng thì, ta không nên hỏi ý nghĩa của cuộc đời mình là gì, mà phải nhận ra rằng, chính ta là người được hỏi...” - Viktor Frankl
...và vì là người được hỏi, chính ta cũng là người phải đưa ra câu trả lời.
Quan niệm này đặt Frankl vào hàng ngũ của những nhà hiện sinh (existentialist), khi ông ngầm khẳng định rằng: con người hoàn toàn có quyền tự do (và có khả năng) quyết định ý nghĩa cho cuộc đời mình.
Góc nhìn này gợi ra cho mình nhiều suy nghĩ:
Chúng ta sinh ra rồi chết đi, nhưng sự sớm nở chóng tàn ấy của kiếp người không hẳn là vô nghĩa. Cho dù ta không thể thoát khỏi những quy luật sinh tử của tự nhiên, cuộc đời hữu hạn này vẫn có thể ngập tràn hương sắc của giá trị và mục đích.
Thế nhưng, nếu như chỉ mải mê kiếm tìm ý nghĩa của cuộc sống ở đâu đó bên ngoài, thì chúng ta có lẽ sẽ mãi lạc đường và thất vọng. Vì vũ trụ này với tất cả sự thăm thẳm đến lạnh lùng, sự kỳ vĩ đến xa lạ của nó, dường như chẳng thầm thì gì với ta về một ý nghĩa phổ quát của sự tồn tại, dường như chẳng mảy may bận tâm đến sự sống hay cái chết của một sinh thể nhỏ bé đến tầm thường như ta.
Thay vào đó, ý nghĩa của một cuộc đời, dường như chỉ có thể được tìm thấy từ tận bên trong mỗi cá nhân. Chúng ta cần phải tự nhìn vào bên trong chính mình, soi chiếu được thế giới nội tâm diệu kỳ ẩn sâu trong ta bằng ánh sáng màu nhiệm của sự tự ý thức. Ý nghĩa của sự tồn tại, có khi được ẩn giấu ngay bên trong chính những nền móng, kết cấu, và chất liệu của sự tồn tại ấy, chờ đợi được ta khám phá và thấu tỏ.
Nói cách khác, Frankl tin rằng: chính bản thân chúng ta phải tự tạo ra ý nghĩa cho riêng mình.
Chúng ta không cần vũ trụ phải lên tiếng để cho ta biết ý nghĩa của cuộc đời mình là gì. Tự bản thân chúng ta đã là vũ trụ, thậm chí là một phân mảnh của vũ trụ độc nhất và ưu việt, khi chúng ta là sự sống có tâm hồn, có nhận thức, có trí tuệ, và có ý chí để có thể tự quyết định ý nghĩa của sự sống là gì, ý nghĩa của sự tồn tại là gì...
Nếu như ý nghĩa ấy được khẳng định bằng lòng trung thực và nhiệt thành, thì ít nhất là đối với bản thân mình, cái ý nghĩa ấy sẽ là chân lý.
Cosmic Writer
Comments