Ernest Hemingway, tác giả của cuốn “Ông già và biển cả” đã khuyên rằng:
Mặc dù ở thời điểm đó, có thể Hemingway không hề biết rằng, việc viết về “những nỗi đau” có thể giúp cải thiện sức khỏe tâm lý của con người.
Có tới hơn 200 nghiên cứu cho thấy tác động tâm lý tích cực của việc viết lách. Trong đó đa số đều nhất trí về những lợi ích trực tiếp cho tinh thần.
Một giả thuyết được đặt ra cho rằng, việc dồn nén cảm xúc có thể dẫn đến tình trạng ức chế tâm lý. Do đó, khi chúng ta đặt bút xuống, cũng giống như khi ta trải lòng tâm sự với một người tin tưởng, luôn lắng nghe và thấu hiểu ta. Một nơi hoàn toàn an toàn, bí mật, và tự do để ta được thoải mái bộc bạch những cảm xúc chẳng thể nói ra.
Các nghiên cứu gần đây cũng đã cho thấy rằng viết lách còn giúp gia tăng sự tự nhận thức (self-awareness) – kỹ năng chìa khoá cho sức khỏe tinh thần.
Hơn thế nữa, viết lách đúng cách thậm chí còn có thể khiến bạn hạnh phúc hơn, tư duy mạch lạc và kết nối tốt hơn.
Tác dụng của viết lách
1. Viết lách khiến bạn hạnh phúc hơn:
Phần lớn các tài liệu nghiên cứu về viết lách đều nêu lên tác dụng của “expressive writing” (lược dịch: viết biểu cảm). Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc viết ra những gì bạn thực sự nghĩ và cảm nhận giúp gia tăng động lực sống.
Việc thực hành viết biểu cảm mỗi ngày liên quan mật thiết đến việc cải thiện tâm trạng, mức độ hạnh phúc và giảm căng thẳng cho người viết.
Nhà tâm lý học Adam Grant đã giải thích:
“Nghiên cứu của Laura King cho thấy việc viết về những mục tiêu và ước mơ của bản thân có thể khiến mọi người sống vui vẻ và hạnh phúc hơn.
Tôi và Jane Dutton cũng nhận thấy rằng, những người viết nhật ký mỗi ngày về những căng thẳng mà họ phải trải qua, và những ý nghĩa họ tạo ra trong công việc, giúp gia tăng động lực hàng giờ lên đến 29% trong hai tuần tiếp theo.”
Có lẽ nhiều người thường bỏ qua việc viết biểu cảm bởi thường có suy nghĩ: “Bộc lộ cảm xúc của mình ra thật là yếu đuối và sến súa”. Nhưng họ lại không thật sự hiểu rằng, nó đơn giản chỉ là viết ra những cảm nhận chân thật của mình trong đời sống thường ngày.
2. Viết lách giúp cho chúng ta tư duy mạch lạc và giao tiếp tốt hơn
Việc không thường xuyên rèn luyện kỹ năng sử dụng ngôn từ sẽ gây ra những khó khăn trong việc thể hiện cảm xúc và giao tiếp. Điều này đặc biệt dẫn đến việc không đưa ra được những thông điệp đủ thuyết phục.
Để minh họa cho khó khăn này, có thể kể đến những người thường xuyên có cảm giác “tip of the tongue”. Đó là những lúc tâm trí bạn lóe lên một điều gì đó, nhưng lại không thể diễn giải hay truyền đạt được suy nghĩ ấy một cách rõ dẫn đến việc gián tiếp gây ra những hiểu lầm. Việc viết lách thường xuyên có thể giúp bạn cải thiện tình trạng này.
Viết cũng giúp bạn có khả năng thực thi ý tưởng tốt hơn. Nó loại bỏ cảm giác “it sounded good in my head” (lúc tưởng tượng ra trong đầu thì rất hay, nhưng đến khi thực hiện thì lại rất tệ). Bởi khi viết, bạn buộc phải hệ thống lại ý tưởng của mình một cách logic, rõ ràng, giúp cho những suy nghĩ không còn lộn xộn như khi bạn giữ nó ở trong đầu, mà trở nên mạch lạc, thông suốt hơn.
3. Viết lách là giúp bạn mạnh mẽ hơn để vượt qua khoảng thời gian khó khăn.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng viết về những sự kiện gây chấn thương tâm lý trong quá khứ (traumatic events), là cách hiệu quả để đối mặt với những gì đã xảy ra và chấp nhận kết quả để không còn phải dằn vặt bởi chúng.
Trong một nghiên cứu với những kỹ sư mới bị sa thải khỏi công việc của họ, các nhà tâm lý phát hiện ra rằng những người thường xuyên viết expressive writing để biểu lộ cảm xúc của mình có thể tìm được công việc mới nhanh hơn, và nhanh chóng vượt qua những ám ảnh trong quá khứ.
Các kỹ sư viết ra suy nghĩ và cảm xúc sau bị mất việc cho biết: họ không còn cảm thấy tức giận và căm phẫn với người chủ cũ của họ. Họ cũng ít có xu hướng tìm đến bia rượu hay chất kích thích. Sau 8 tháng, lên đến hơn 52% những kỹ sư thường xuyên viết lách được tuyển dụng full-time trở lại (trong khi con số ấy ở nhóm còn lại chỉ chưa đến 19%).
Trong một nghiên cứu khác, việc viết về những sự kiện đau thương trong quá khứ khiến người tham gia nhất thời cảm thấy xuống tinh thần, nhưng sau 6 tháng, sức khỏe tinh thần của họ lại được cải thiện rõ rệt.
Một người kể lại: “Mặc dù tôi chưa nói với ai về những điều tôi viết, nhưng cuối cùng tôi cũng đã có thể đương đầu với những tổn thương, và vượt qua những nỗi đau ấy thay vì cố gắng kìm nén nó. Bây giờ khi nghĩ về những điều đã phải trải qua, chúng không còn làm tổn thương tôi được nữa.”
4. Viết có thể giúp trí não bạn minh mẫn hơn khi về già
Rèn luyện tư duy cũng giống như rèn luyện thể chất. Việc tập luyện đều đặn có thể giúp bạn giữ được sự minh mẫn cho dù tuổi tác đã cao.
Việc viết lách giúp khai thông tư duy và khiến chúng trở nên mạch lạc hơn. Nó sắp xếp lại các ý tưởng, và “tra dầu” vào những suy nghĩ còn đang bế tắc, khiến cho trí não vận hành “trơn tru” ngay cả khi về già.
5. Viết lách giúp gia tăng lòng biết ơn với cuộc sống
Việc ghi lại những phước lành mà chúng ta được ban tặng mỗi ngày, giúp con người có thêm tình yêu và niềm tin vào cuộc sống. Đây là một thực tế đã được chứng minh.
Trong nghiên cứu này, những người tham gia đã mô tả những điều tốt đẹp xảy ra trong cuộc sống của họ, bằng cách viết chúng ra mỗi tuần một lần. Việc này khiến cho những người tham gia thấy biết ơn và trân trọng cuộc sống, gia tăng chỉ số hạnh phúc, cũng như có cái nhìn tích cực hơn về tương lai.
6. Viết lách giúp “dọn dẹp” bộ não quá tải
Bạn đã bao giờ mở quá nhiều tab internet cùng một lúc? Nó có khiến bạn không thể tập trung bởi vì có quá nhiều thứ xuất hiện trên màn hình?
Việc suy nghĩ quá nhiều cũng vậy. Nếu như bạn mở quá nhiều “tab” trong não mình, các mạch suy nghĩ sẽ chồng chéo lên nhau như một cuộn len rối. Đây thường là hậu quả của việc cố gắng xử lý quá nhiều thông tin cùng một lúc.
Tuy nhiên viết lách có thể giải quyết vấn đề này. Hình dung viết lách giống như một công cụ khiến những suy nghĩ trừu tượng trở nên hữu hình trên những trang giấy. Việc này khiến các ý tưởng, suy nghĩ được giải phóng. Qua đó, dọn dẹp lại gọn gàng tâm trí bạn vốn đang bừa bộn và quá tải.
7. Viết lách giúp bạn học hỏi được nhiều hơn
Nếu chúng ta học như thể sẽ phải dạy lại cho người khác, những kiến thức ấy sẽ thường được ghi nhớ lâu hơn.
Và khi bạn viết thường xuyên, bạn có thể đưa vần điệu, thể hiện những cảm xúc của mình vào câu chữ. Điều này thường được mô tả dưới thuật ngữ “writer’s ear” (hay tai nghe của người viết).
Hơn thế nữa, để có thể viết ra một tác phẩm thú vị, người viết cần có một tính kỷ luật nhất định. Có thể kể đến như việc phải tập trung, tiếp thu và phân loại nguồn thông tin để tìm cảm hứng, và đưa ra những góc nhìn sâu sắc mới.
Đơn giản, việc viết ra các ý tưởng sẽ khiến ta nghiên cứu sâu hơn về một chủ đề, để tìm ra những thông tin độc đáo bên trong.
Chỉ cần bắt đầu từ những bài viết đơn giản về cùng một chủ đề, sẽ giúp bạn có tư liệu sâu hơn và nhiều kinh nghiệm hơn, để có thể phát triển chúng ra với quy mô ngày một lớn dần. Viết cũng khiến chúng ta có nền tảng vững chắc ở một lĩnh vực nhất định, tạo tiền để để phát triển sau này.
8. Viết giúp chúng ta truyền cảm hứng tới nhiều người
Thực tế xã hội hiện đại đang bị quá tải bởi những nền tảng truyền thông trực tuyến. Tuy nhiên sự phát triển của internet lại mở ra nhiều cơ hội mới, tạo ra một thế giới mà “ai cũng có thể trở thành nhà sáng tạo nội dung”.
Thay vì khó khăn như xuất bản một cuốn sách giấy chỉn chu nhiều công đoạn, internet cho phép chúng ta tìm kiếm và chia sẻ thông tin dễ hơn nhiều. Qua đó tầm ảnh hưởng của những thông điệp ý nghĩa được nhân lên, truyền cảm hứng, cũng như trở thành ngọn đuốc chỉ lối cho nhiều người.
Thật tuyệt vời khi một ngày nào đó, độc giả của bạn email cho bạn, để cảm ơn vì những ý nghĩa họ đã nhận được từ điều bạn viết. Điều này khiến bạn có thêm động lực, và niềm vui để tiếp tục những công việc mình đang làm.
Ngay cả khi phải đối mặt với những lời chỉ trích, những người mê viết cũng sẽ học cách xây dựng được thành trì đề kháng vững chắc. Hãy cứ viết, và đừng quên rằng những lời chỉ trích không chính đáng chỉ là bữa sáng của một nhà vô địch.
Các kiểu viết giúp cải thiện sức khỏe tinh thần của bạn
1. Viết biểu cảm (Expressive writing)
Trong môi trường trị liệu, các nhà tham vấn thường yêu cầu người nhận điều trị viết ra suy nghĩ của họ về những biến cố họ từng trải qua. Phương thức này có tác dụng giúp xử lý những cảm xúc khó khăn bị dồn nén lâu ngày.
Kết quả nghiên cứu cho thấy viết biểu cảm giúp chúng ta nâng cao nhận thức về bản thân (self-awareness), có tác dụng làm giảm các triệu chứng tiêu cực như trầm cảm (depressive symptoms), suy nghĩ lo âu (anxious thoughts), hay căng thẳng (perceived stress).
Để việc viết văn biểu cảm trở nên hữu hiệu có vẻ cần kiên trì một thời gian dài. Không có thứ gì có thể đến nhanh nếu bạn không rèn luyện, việc “ép chín” cảm xúc của mình có thể chỉ làm mọi thứ trở nên tồi tệ hơn. Hãy để mọi thứ diễn ra một cách tự nhiên, khi đó bạn sẽ thấy những nỗi đau dần được xoa dịu.
2. Viết phản chiếu (Reflective writing)
Viết phản chiếu thường được sử dụng trong các hoạt động tâm lý trị liệu, là một phương thức để giúp các y tá, bác sĩ, giáo viên, nhà tâm lý học và nhân viên xã hội có thể xem xét và đánh giá lại công việc của họ một cách hiệu quả hơn.
Thực hành viết phản chiếu giúp cho người viết nhìn nhận lại một cách khách quan hơn những sự kiện đã xảy ra. Từ đó rút kinh nghiệm để định hướng phát triển các kế hoạch, dự định sau này.
Viết phản chiếu đòi hỏi một người phải liên tục sử dụng tư duy phản biện, đặt câu hỏi cho bản thân và phân tích chúng một cách khách quan. Nó có thể giúp mọi người cải thiện các mối quan hệ cá nhân và kết nối với môi trường tập thể. Đây đều là những tiêu chí quan trọng đánh giá sức khỏe tâm lý của một người.
3. Viết sáng tạo (Creative writing)
Thơ, truyện ngắn, tiểu thuyết, v.v… đều được coi là những hình thức sáng tạo qua ngòi bút. Thông thường, phương thức viết này đòi hỏi người viết vận dụng trí tưởng tượng của mình để sáng tác. Nhiều trường hợp người viết cũng có thể viết về ký ức, kỷ niệm của mình thông qua các phép nhân hoá, ẩn dụ, v.v… nhằm mục đích biểu lộ những thông điệp mà các diễn đạt thông thường không thể làm được.
Viết sáng tạo là một phương thức vô cùng độc đáo để khám phá thế giới ẩn sâu bên trong tâm hồn bạn.
Ví dụ: Bạn có thể viết một cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng thể hiện mối quan tâm của bạn về biến đổi khí hậu, hoặc một câu chuyện thiếu nhi nói thay tiếng lòng về ý nghĩa của một tình bạn đẹp. Bạn thậm chí có thể viết một bài thơ dưới góc nhìn của một con cú để mô tả những ngày mất ngủ triền miên.
Viết sáng tạo khuyến khích mọi người chọn từ ngữ, phép ẩn dụ và hình ảnh để diễn đạt được những gì họ đang cố gắng truyền tải. Việc này có thể giúp tăng cường nhận thức và lòng tự trọng, cũng như cải thiện các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm lý.
Kết luận
Sự tự nhận thức là yếu tố cực kỳ quan trọng để đảm bảo sức khỏe tinh thần tốt. Và, viết là một cách thức tuyệt vời để bắt đầu rèn luyện kỹ năng ấy.
Cách đơn giản để bắt đầu mà bất kì ai cũng có thể thực hiện, đó là dành một chút thời gian để viết ra cảm xúc của bản thân về một sự kiện đã xảy ra. Hoặc, hãy đặt bút xuống và viết về những khó khăn trong công việc, và tự nhìn nhận xem bạn đã rút ra được những bài học gì từ những trải nghiệm ấy.
Chỉ cần 15 phút để viết về bản thân mỗi ngày có thể giúp bạn có cơ hội nhận thức rõ ràng hơn về chính mình – điều này có thể giúp cuộc sống của bạn trở nên tốt hơn.
Dịch: Helen Le
Cosmic Writer
Comentários