Khái niệm "sống ở hiện tại" (living in the present moment) và người anh em của nó là "chánh niệm" (mindfulness), có thể nói là một trong số những khám phá quan trọng nhất của mình trong những năm tuổi 20.
Mình từng tiếp cận với những khái niệm này từ khoảng hơn 3 năm trước. Khái niệm "thiền chánh niệm" (mindfulness meditation) thoạt nghe có vẻ gì đó... tâm linh huyền bí, nên ban đầu mình có phần nào đó ái ngại.
Nhưng sau khi được biết những lợi ích của chánh niệm đã được chứng minh bằng khoa học, và được giới tri thức phương Tây khuyến khích và áp dụng, mình dần có một cái nhìn cởi mở hơn với nó. (Thiền chánh niệm được áp dụng trong một số trường học ở Bắc Âu, trong một số tập đoàn lớn như Google, và trong một số những liệu pháp điều trị tâm lý như mindfulness-based cognitive therapy).
Đến khi thử áp dụng thiền chánh niệm vào cuộc sống của mình như một thói quen hàng ngày, thì mình dần thấy những sự thay đổi tích cực vô cùng đáng kể. Sự thay đổi này không đến một cách tức thời, mà hiện lên rõ dần theo thời gian (mình tự nhận ra khi duy trì được khoảng 6 tháng, với rất nhiều niềm tin và sự kiên nhẫn).
Hà Minh của khoảng 4 năm trước là một đứa thừa cân, tự ti về bản thân, mắc bệnh trì hoãn, mất phương hướng, thường bị rơi vào những giai đoạn trầm cảm (depressive episodes) và bị đeo bám bởi cảm xúc tiêu cực. Tệ nhất là biết mình vậy nhưng chẳng làm được gì để thay đổi.
Mọi thứ có thể sẽ vẫn tiếp diễn xấu đi, cho đến khi mình quyết định sẽ dành ra 20 phút mỗi ngày để thiền và học cách "sống ở hiện tại". Nhờ có chánh niệm mình mới dần hiểu thế nào là "làm chủ" được tâm trí, quản lý cảm xúc tốt hơn, duy trì sự tập trung tốt hơn... và nói chung là thấy chất lượng cuộc sống... tốt hơn ở mọi mặt! Mình không hề nói quá, nhờ nó mà mới có Hà Minh như bây giờ.
Đây có lẽ là một trong những quyết định impactful (có tầm ảnh hưởng quan trọng) nhất mà mình từng lựa chọn. Thiết nghĩ, nếu như mình được biết đến nó sớm hơn thì giai đoạn 2015 - 2018 của mình có lẽ đã không "địa ngục" đến thế.
Giờ nhìn lại (với nhiều hiểu biết hơn), mình nhận ra mình 3 năm trước đã chứng kiến một cuộc "cách mạng chánh niệm" (mindfulness revolution), một làn sóng mới trong lĩnh vực thần kinh học (neuroscience) và tâm lý học nhận thức (cognitive psychology) trong vòng khoảng 2 thập kỷ trở lại đây.
Làn sóng này là sản phẩm của toàn cầu hóa tri thức, khi giới khoa học phương Tây được tiếp cận với những truyền thống thực hành tâm linh của phương Đông, và rồi phát hiện ra những "viên ngọc quý" ẩn đằng sau bằng nghiên cứu thực nghiệm.
Tuy vậy, với gốc rễ từ văn hóa tôn giáo, khái niệm "sống ở hiện tại" và "thiền chánh niệm" thường bị hòa lẫn với những thế giới quan tâm linh, những ngôn từ huyền bí, và khó để tiếp cận với đại chúng (giống với sự dè chừng của mình ngày trước).
Thế nhưng, kết quả từ những nghiên cứu học thuật cũng đã cho thấy rõ: "sống ở hiện tại" có thể mang lại lợi ích mà chẳng cần đến một "niềm tin" nào đó siêu hình và phi khoa học. Về cơ bản, "thiền chánh niệm" chỉ là một bài tập để rèn luyện nên một tâm trí khỏe mạnh, cũng giống như cơ thể bạn để khỏe mạnh cũng cần phải được vận động và luyện tập thường xuyên.
Vậy nên, việc mang những kiến thức về chánh niệm đến gần hơn với mọi người bằng những ngôn từ khoa học, rõ ràng, và dễ hiểu, là một trong số những "sứ mệnh" mà channel podcast của mình hướng đến trong thời gian tới.
Để bắt đầu, những giải thích của mình về khái niệm "sống ở hiện tại" trong tập podcast gần nhất là một xuất phát điểm phù hợp.
Bên cạnh việc mang đến cho bạn một cái hiểu khái quát, còn là những hướng dẫn rất đơn giản để bạn có thể tự mình "sống ở hiện tại" bằng chính trải nghiệm của bạn, vào bất kì thời điểm nào trong ngày mà bạn cảm thấy phù hợp.
Nếu cảm thấy sẵn sàng để cùng mình khám phá, và có chút thời gian dành cho bản thân, thì bạn có thể đón nghe tập podcast này ở đây nè:
Hoặc các ứng dụng như Google podcast và Apple podcast. Tìm hiểu thêm tại:
Cosmic Writer
Comments